Jose Carlos Samoza "Tetrameron"

"Tetrameron" autorstwa hiszpańskiego pisarza Jose Carlosa Samozy jest książką dziwną, tajemniczą i niepokojącą. Biorąc pod uwagę fakt, że główną bohaterką jest 12-letnia dziewczynka, można by wysnuć mylne wnioski, że jest ona skierowana do młodzieży. Powieść jest skomplikowana i trudna w odbiorze, nafaszerowana aluzjami i metaforami, których młody czytelnik może nie zrozumieć. Nie czyta się jej łatwo, potrzeba maksimum skupienia by zrozumieć jej sens, najlepiej dawkować ją sobie pomału, porcjami, by móc przetrawić poprzednie fragmenty, przemyśleć i nie pogubić się w odmętach  ukrytych znaczeń.

W czasie szkolnej wycieczki Soledad odłącza się od grupy i trafia do tajemniczego pomieszczenia gdzie grupa 4 osób (dwóch mężczyzn i dwie kobiety) siedzą przy okrągłym stole i opowiadają sobie dziwaczne historie. Początkowo wydaje się to niewinną zabawą, chwilą rozrywki dla znudzonych życiem ludzi. Z czasem opowieści stają się coraz bardziej niepokojące, wywołują mieszane uczucia, dostrzega się w nich wzajemne powiązania.

Podczas lektury wystarczy chwila nieuwagi by zatracić cały sens utworu, z pewnością nie jest to pozycja idealna na chwilę wytchnienia i niezobowiązującego relaksu. Ukryta symbolika zmusza czytelnika do ciągłego myślenia, poszukiwania racjonalnych wytłumaczeń i szukania powiązań. Autor nawiązuje do powieści gotyckiej, powieści grozy jak i swoich wcześniejszych dzieł. Ciekawym zabiegiem staje się zaczerpnięcie motywu ze słynnego dzieła Boccaccia "Dekameron", do którego również nawiązuje sam tytuł.

Wszystko w tej książce jest metaforą. Imię głównej bohaterki - Soledad - oznacza samotność. Mimo młodego wieku dziewczynka na własnej skórze zdołała już się przekonać co to oznacza, jej matka umarła dawno temu, z ojcem nie potrafi znaleźć wspólnego języka, a koledzy w szkole traktują ją jak powietrze. Dziewczynka mogłaby przestać istnieć, a i tak nikt nawet nie zauważyłby jej zniknięcia.

"Tetrameron" jest oryginalną, lekko surrealistyczną powieścią o dojrzewaniu. Naszpikowana aluzjami i podtekstami, sprawia, że staje się ona jeszcze bardziej niesamowita. W trakcie utworu stajemy się mimowolnymi obserwatorami zmian jakie zachodzą w głównej bohaterce, jej zachowaniu, sposobie myślenia i cielesności. Soledad z małej, niedojrzałej dziewczynki przemienia się w świadomą, pewną siebie i swoich wartości kobietę.
W utworze zostają również poruszone pytania egzystencjalne, kwestie nad którymi ludzie zastanawiają się od zarania dziejów. Czym jest dobro i zło, czy można jednoznacznie je określić i wyodrębnić? Na czym polega szczęście i w jaki sposób można je odnaleźć?

Niestety książkę czytało mi się dość ciężko i opornie, niektóre fragmenty gorszyły i wywoływały lekki niesmak. Zastanawiam się dlaczego główną bohaterką jest zaledwie 12-letnia dziewczynka, wręcz jeszcze dziecko, które mimo wszystko nie powinno mieć wiedzy, na niektóre tematy.

Tytuł oryginalny: Tetrammeron
Tłumaczenie: Agnieszka Rurarz
Wydawnictwo: Muza
Data wydania: wrzesień 2014
Ilość stron:  256

Recenzja bierze udział w wyzwaniach:

Klucznik 

Historia z trupem